Nagietek 50g

Nagietek lekarski

Nagietek lekarski jest jednym z najbardziej znanych i wszechstronnych ziół. Dokładne pochodzenie nagietka nie jest znane, ale uważa się, że pochodzi z regionu Morza Śródziemnego. Właściwości nagietka doceniane są w ziołolecznictwie od wielu wieków. W recepcie na zatrucie z roku 1150 wymienia nagietek m.in. uzdrowicielka Hildegarda z Bingen pisząc: Kto by zjadł truciznę, albo gdy kogoś chciano otruć, niech zaparzy nagietka w wodzie, wyciśnie go i ciepły położy na żołądek. Nagietek truciznę rozrzedzi i wypędzi z wnętrzności. Potem niech chory zagotuje wino i wrzuci doń trochę nagietka, a to znowu zagotuje i wypije. W ten sposób z jego ciała wyjdzie wszystko, co było trucizną, albo przez nos, albo w ślinie wykasłanej i wyplutej.

Właściwości lecznicze nagietka

• – działa przeciwzapalnie m.in. w przypadku przewodu pokarmowego, wrzodów dwunastnicy i żołądka,
• – łagodzi skurcze mięśni,
• – działa ściągająco,
• – zapobiega krwotokom,
• – wspiera gojenie się ran,
• – jest skutecznym środkiem przeciwbakteryjnym i przeciwwirusowym, wykazali znaczną aktywność przeciwko Candida albicans,
• – odtruwa organizm.

Zastosowanie kulinarne nagietka

Kwiaty i liście nagietka są jadalne i często używane do dekoracji sałatek. Suszone płatki stanowią przyprawę do zup i ciast. Jako substytut szafranu używane są do doprawiania i barwienia ryżu i innych potraw. Jadalny, żółty barwnik otrzymywany z kwiatów brzeżnych stosowany jest także w przemyśle spożywczym do barwienia tłuszczów (margaryn) i żółtych serów.

Ciekawostki o nagietku

Rzymianie uważali, że nagietek kwitnie pierwszego dnia każdego miesiąca. Stąd właśnie jego łacińska nazwa – Calendula officinalis. Słowo „calendula” pochodzi od łacińskiego „calens”, oznaczającego pierwszy dzień każdego miesiąca. W Europie nagietek uprawiany był już w XII wieku. Ze względu na swoją gorycz jest stosowany jako pestycyd do zabijania owadów. Kwiaty nagietka były używane w kulturach starożytnej Grecji, Rzymu, Bliskiego Wschodu i Indii jako zioła lecznicze, a także jako barwnik do tkanin, żywności i kosmetyków. Wiele z tych zastosowań nadal istnieje.

Według przekazów ludowych wysuszone płatki nagietka rozsypane pod łóżkiem lub włożone pod poduszkę zapewniają spokojny sen. Noszone zaś w pomarańczowym woreczku na wysokości splotu słonecznego, odpędzać mają wszelkie lęki, zwidy i strachy, a zrywanie kwiatów nagietka powoduje burze.

Kwiat nagietka może służyć jako barometr, pozwala bowiem przewidywać pogodę. Uważa się, że jeśli rano przed godziną 9.00 płatki nagietka są rozchylone i ułożone równolegle do ziemi, oznacza to, że w tym dniu nie będzie deszczu. Jeśli jednak nadal będą zamknięte po godzinie 10 rano, to należy spodziewać się deszczu

W UE medyczne zastosowanie nagietka jest regulowane przez Komitet ds. Ziołowych Produktów Leczniczych (HMPC) Europejskiej Agencji Leków (EMA).

Źródła

1. Andrew Chevallier, Encyclopedia of Herbal Medicine: 550 Herbs and Remedies for Common Ailments Hardcover – Illustrated, 2016
2. Wikipedia, wersja polska i angielska
3. Thomas DeBaggio, Arthur O. Tucker, The Encyclopedia of Herbs: A Comprehensive Reference to Herbs of Flavor and Fragrance, 2009
4. Ben-Erik van Wyk, Michael Wink, Rośliny lecznicze świata. Ilustrowany przewodnik, Wrocław 2008